Péuno
Paeonia officinalis
Paeoniaceae
Àutri noum : Pòni, Piéuno, Pivòni, Coucarèu, Roso-d'ase.
Nom en français : Pivoine officinale.
Descripcioun :La péuno, o roso-d'ase, trachis dins li bos clar de colo e de relarg mountagnen subretout dins la partido dóu levant de Prouvènço preaupenco. En flour es eisado de la recounèise e peréu en fru emé si dos fouliculo. Li cambo crebon l'ivèr. La subsp. de Prouvènço, ié dison huthii qu'es uno meno di proun peludo.
Usanço :P. Lieutaghi, (op.cit. p. 418) raporto que la tisano de flour ajudo à dourmi. La péuno èro cultivado à l'Age Mejan coume remèdi (racino) contro lou mau-de-la-terro (epilepsìo). L'estùdi de la planto a mes en evidènci d'ùni mouleculo (paeniflorino et paenol) emé de prouprieta analgesico, sedativo e antispasmoudico.
Port : Erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Paeonia
Famiho : Paeoniaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 à 12 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Bos clar
- Esclargido
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuropenco-Sud
Ref. sc. : Paeonia officinalis L., 1753
Triangle(-manjadis)
Cyperus esculentus
Cyperaceae
Nom en français : Souchet comestible.
Descripcioun :Lou triangle-manjadis trachis dins li limas de ribiero o li culturo. Pèr l'ouro n'i'a pas gaire au nostre, soulamen un pau au couchant. Se recounèis à sis enflourejado jauno daurado e subretout à si cabosso o tubercule. Douno un pau d'èr à Cyperus rotundus que fai de cabosso negro. La varieta presentado eici, Leptostachyus, èi naturalisado (óurigino Americo de l'uba).
Usanço :Coume lou dis soun noum es uno planto manjadisso. En Espagno s'adoubo emé lou tubercule l'horchata de chufa, valènt-à-dire l'ourjado de triangle. Se fai tambèn un òli de qualita, richo en vitamino E e bon pèr la pèu.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cyperus
Famiho : Cyperaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 5 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 200 m
Aparado : Noun
Avoust à desèmbre
Liò : Limas
- Culturo
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Pansubretroupicalo
Ref. sc. : Cyperus esculentus L., 1753